Honderd jaar geleden werd voor het eerst in Nederland een onafhankelijk onderzoek naar een treinongeval ingesteld. Dat onderzoek betrof de ontsporing van een reizigerstrein op 7 juni 1917 bij Houten. Bij dat ongeval vielen geen doden, maar er raakten wel mensen gewond en de schade was groot. In die trein bevond zich ook Koningin Wilhelmina. Uit het onderzoek werd duidelijk dat de ontsporing waarschijnlijk het gevolg was van ‘spoorspatting’.
Inmiddels zijn er 45 van dergelijke onafhankelijke onderzoeken uitgevoerd. Onderzoeker Albert Sloetjes van de Onderzoeksraad voor Veiligheid schreef een artikel waarin hij een beknopt historisch overzicht geeft van de onderzochte ongevallen en de bestuurlijke achtergrond van de onderzoeken.Daarin valt onder meer te lezen dat vanaf het begin van het spoorverkeer – in het midden van de 19e eeuw – de overheid toezicht houdt op de veiligheid ervan. Dat toezicht werd in eerste instatie gedaan door een rijkscommissaris per spoorwegmaatschappij, later een Raad van Toezicht.
Sinds 1915 is er een wettelijke basis voor onafhankelijk onderzoek, dat tot 1956 werd uitgevoerd door Rijkscommiissies, tot 1999 door de Spoorwegongevallenraad, tussen 1999 en 2005 door de Raad voor de Transportveiligheid en sinds 2005 door de Onderzoeksraad voor Veiligheid.In 100 jaar tijd zijn in totaal … onderzoeken uitgevoerd. Tussen 1917 en 1956 waren dat er vier, drie ontsporingen en een frontale botsing tussen twee reizigerstreinen. In de periode tussen 1956 en 1999 verrichte de Spoorwegongevallenraad 19 openbare onderzoeken, waaronder acht frontale botsingen, vier kop-staart-botsingen, drie ontsporingen, drie overwegbotsingen tussen trein en auto/tractor.
Vervolgens verrichte de Raad voor de Transportveiligheid tussen 1999 en 2005 in totaal negen onderzoeken: drie overwegbotsingen tussen trein en bestelauto/vrachtwagen/bus, drie botsingen tussen reizigerstrein en rangeerder/bestelauto. andere trein, een ontsporing, een brand in de spoortunnel en een lekkage van gevaarlijke stof uit een ketelwagen. De onderzoeksraad voor veiligheid tenslotte heeft in 12 jaar tijd 13 treinongevallen onderzocht. Daarbij zaten zes ontsporingen, vier frontale botsingen tussen goederentreinen, één kopstaartbotsing tussen twee treinen, een stootjukbotsing/ontsporing slijptrein en een overwegebotsing tussen reizigerstrein en hoogwerker
Het artikel is hier te downloaden: https://www.onderzoeksraad.nl/nl/onderzoek/2398/honderd-jaar-onafhankelijk-onderzoek-treinongevallen.
