De Raad voor Rechtsbijstand heeft de afgelopen vijf jaar fors meer toevoegingen afgegeven aan advocaten die slachtoffers bijstaan die ernstig letsel hebben opgelopen bij gewelds- en zedenmisdrijven. Het aantal toevoegingen voor de benadeelde partij in het strafproces daarentegen is in die tijd bijna gehalveerd.
Dat er meer toevoegingen aan slachtofferadvocaten worden verleend blijkt uit cijfers van de Raad voor Rechtsbijstand: van ruim 2.500 in 2015 naar bijna 5.200 in 2019. Opmerkelijk is wel dat de toevoegingen voor rechtsbijstand aan slachtoffers van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven die ernstig letsel hebben opgelopen (‘EGZ’ met een zogenoemde zaakscode O013, elf punten) fors is gestegen: van 745 in 2015 naar 4195 in 2019. De bijstand aan benadeelde partijen in het strafproces (zaakscode Z110, vijf punten) is in die vijf jaar fors gedaald: van 1.829 naar duizend. Dat is bijna een halvering van het aantal toevoegingen.
Dat toevoegingen bij EGZ-zaken fors zijn gestegen komt volgens Annemarie Ruesink, woordvoerder van de Raad voor Rechtsbijstand, door de uitbreiding van de rechten voor EGZ-slachtoffers in een strafzaak. “Deze rechten zijn in 2016 nog verder verruimd, zoals met de uitbreiding van het spreekrecht voor deze slachtoffers. Ook werd toen de kring van slachtoffers in de Wet Schadefonds Geweldsmisdrijven uitgebreid.”
Pilot rechtshulppakket voor slachtoffers
Slachtoffers staan ook weer op de politieke agenda. Zo riep Kamerlid Madeleine van Toorenburg in een motie de regering op bij het inrichten van rechtshulppakketten met voorrang aandacht te besteden aan slachtoffers. Ook wil zij dat deze pakketten – conform bestaande afspraken – kosteloos beschikbaar worden gesteld aan slachtoffers van ernstige gewelds- en zedendelicten. Aanleiding voor deze motie was het WODC-onderzoek naar de positie van de slachtofferadvocatuur.
Want die kent aantal serieuze knelpunten, zoals de doorverwijzing, de onderlinge taakverdeling, de opleiding en de deskundigheid, en natuurlijk de vergoeding. Mede om die reden wordt gestart met een pilot ‘rechtshulppakket voor slachtoffers’. Bij de inrichting van de pilot wordt de taakverdeling tussen de ondersteuning door Slachtofferhulp Nederland aan de ene kant en de slachtofferadvocaat aan de andere kant verder verduidelijkt. Daarnaast wordt geëxperimenteerd met het invoeren van een piketdienst voor slachtofferadvocaten. De pilot moet bijdragen aan het ontwikkelen van een rechtshulppakket voor slachtoffers van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven.
Op dit moment wordt met betrokken partijen (Slachtofferhulp Nederland, slachtofferadvocatuur, politie en de Raad voor Rechtsbijstand) gesproken over de nadere invulling van deze pilot. De start van de ‘realisatiefase’ van de pilot is vanwege de coronacrisis uitgesteld naar 1 september 2020. Naar verwachting eindigt de pilot in juni 2021.
Bron M
