De extreem droge zomer die een voorbode leek van wat ons met de klimaatverandering te wachten staat. De aardbeving in Zeerijp, die voor het kabinet aanleiding was om de aardgaswinning op korte termijn te stoppen. De steekincidenten met een vermeend terroristisch motief in Amsterdam en Den Haag. Dit zijn enkele van de casus die worden besproken in de bundel Lessen uit crises en mini-crises 2018.
“Ook dit inmiddels zevende jaarboek laat zien dat er zichtbare en onzichtbare crises zijn. Sommige (mini-)crises genereren enorm veel media-aandacht en bepalen dagenlang het nieuws, zoals de vreugdevuren in Den Haag, de edelherten in de Oostvaardersplassen en het Stint-ongeval in Oss. Andere gebeurtenissen, die zeker niet kleiner zijn, ontwikkelen zich vooral in stilte en blijven lang onzichtbaar, zoals de langdurige droogte van 2018”, vertelt lector Crisisbeheersing Menno van Duin. “Veel van de crises van de toekomst, zoals cyberincidenten, de klimaatverandering en daarmee gepaard gaande gezondheidsrisico’s, zouden zich ook wel eens veel meer ‘onzichtbaar’ kunnen ontwikkelen en manifesteren.”
Institutionele crisis
De aardbevingen in Groningen zijn volgens de opstellers van het jaarboek te typeren als een institutionele crisis, net als een aantal andere gebeurtenissen: de sluiting van de IJsselmeerziekenhuizen, de examencrisis in Maastricht en de reputatieschade die het WODC opliep na het publiek worden van een interne klacht. Van Duin: “Het waren alle gebeurtenissen die schade toebrachten aan het vertrouwen in de overheid, omdat vragen rezen over het functioneren van gezaghebbende instituten.”
Het jaarboek werd gepresenteerd tijdens een drukbezochte bijeenkomst in Arnhem. Burgemeester Ina Adema van Lelystad, die het eerste exemplaar in ontvangst nam, vertelde over wat een burgemeester kan doen als verantwoordelijkheden (ook) bij andere partijen liggen. Wilma Mansveld, directeur van Veiligheidsregio Groningen, ging in op de rol die de veiligheidsregio bij de (dreigende) aardbevingen in Groningen tracht te vervullen. Lector Politie en Openbaar bestuur Pieter Tops hield aansluitend een boeiend betoog over de ondermijning van het openbaar bestuur die steeds zichtbaarder lijkt te worden.
‘Lessen uit crises en mini-crises 2018’ is geschreven voor bestuurders en professionals werkzaam op het terrein van crisisbeheersing en veiligheidsmanagement. De publicatie is te bestellen bij Boom uitgevers Den Haag.
Foto’s IFV
