Het bezwijken van het tribune-element na de voetbalderby tussen Vitesse en NEC leidt tot verbijstering binnen de betonbranche. Opslingeren van liggers door hossende menigtes is iets waar tribune-elementen op berekend moeten zijn. Misschien moeten de veiligheidseisen in de ontwerpnormen wel verder worden aangescherpt, meldt Cobouw.
Het betonnen element bezweek kort na de streekderby toen de voetballers van Vitesse hun supporters in het uitvak kwamen bedanken voor hun steun. Spelers en publiek begonnen samen te hossen, en na een keer of vijftien synchroon springen begaf plots het voorste tribune-element het. Een container onder de tribune brak de val en voorkwam letsel en slachtoffers. Er raakte niemand gewond; iedereen kon terugstappen op het deel van de tribune dat overeind was gebleven.
Constructeur en docent aan de TU Delft Sander Pasterkamp zag meteen dat de hossende menigte een bijzondere belasting opleverde. “Dit is het scenario uit de leerboekjes en ook precies de reden waarop pelotons marcherende soldaten altijd uit de pas moeten lopen als ze over een brug gaan. Als de brug, of in dit geval het tribune-element in eigen frequentie gaat trillen, kan hij gemakkelijk worden opgeslingerd totdat hij bezwijkt. Er wordt bij het ontwerp van stadions natuurlijk rekening mee gehouden, maar het blijft een complexe factor. De hossende menigte past het spring-tempo automatisch aan de eigen frequentie van zo’n element aan. Dat springt namelijk veel soepeler. Maar daarmee neemt ook de belasting enorm toe. Stadionbeheerders spelen niet voor niets vaak rustige muziek af. Op songs als We are the champions, of You never walk alone, is het niet zo lekker hossen”.
Geen scheuren
Afgaand op de foto’s en beelden die hij onder ogen kreeg, ziet de constructie en het beton in Nijmegen er volgens Pasterkamp eigenlijk best netjes uit. Hij ontwaart nergens scheuren of roestplekken en zag ook geen stofwolk met gruis opwaaien toen het tribune-element het begaf. Heel anders dus dan bij het AZ stadion, waarvan twee jaar terug een deel van de stalen kap naar beneden kwam. Toen kwamen er al snel foto’s naar buiten van roestende kapspanten en knooppunten. Het verbaast Pasterkamp hooguit dat hij eigenlijk geen wapening ziet rond het breukvlak in Nijmegen. Maar daar wil hij nog even geen conclusies aan verbinden.
Het vernieuwde Goffertstadion is in 1999 in gebruik genomen na een bouwperiode van een klein jaar door aannemer Plegt Vos. Hibex uit Groningen verzorgde toen het prefab beton voor de tribune. Directeur Michael Hermes van de betonproducent wil geen commentaar geven op het voorval. Maandagochtend is er nog geen contact geweest tussen de voetbalclub en zijn bedrijf.
.
Het ontbreken van voorspanning maakt tribune-elementen wel kwetsbaarder voor trillingen weet TU-docent Pasterkamp. “Met voorspanning, zoals in kanaalplaten, kun je stijvere elementen maken die een hogere eigen frequentie hebben en zich daardoor lastiger laten opslingeren door hossende menigten.” De eis bij stadions is op dit moment dat de eigenfrequentie 5 Hz of hoger moet zijn. Het lijkt Pasterkamp verstandig de ontwerpnormen van stadions en de bijbehorende veiligheidsfactoren opnieuw onder de loep te nemen. Met de invoering van de Eurocodes van 2012 zijn stadions overigens in een hogere veiligheidsklasse terechtgekomen, de zogeheten gevolgklasse 3. Het stadion in Nijmegen stamt van voor die tijd en hoefde dus alleen aan de eisen voor gevolgklasse 2 te voldoen.
Bron Cobouw
